Hoe technologische revoluties bouwplaatsen veiliger kunnen maken

Bij om het even welk bouwproject is het eerste wat gegarandeerd moet worden de veiligheid op de bouwplaats, en meer dan ooit als er zware machines en apparatuur en arbeiders op de grond aan te pas komen. Daarom beschikken veiligheidsmanagers over steeds meer nieuwe tools om hun veiligheidsplannen aan te scherpen en werknemers beter te kunnen beschermen.

Auteur: Brad Mullis

Betere sensoren, radars, camera's en autonome technologieën verbeteren onze capaciteiten om risico's te detecteren, en dus meteen ook de algemene veiligheid op de bouwplaats. Om een succesvol veiligheidsplan te kunnen uitwerken, moeten managers echter kunnen identificeren waar gevaren waarschijnlijker zijn en wat ze eraan kunnen doen. Zonder de juiste digitale infrastructuur kan het best uitdagend zijn om deze gegevens te bekomen. Ongevallen en bijna-ongevallen zijn een bron van belangrijke inzichten voor veiligheidsplanners. Zij kunnen deze informatie een plaats geven in doeltreffende risicobeheerstrategieën, maar deze worden maar zelden doorgegeven aan arbeiders. Bovendien kunnen de zware machines pas ongevalvrij worden gemaakt als de meest waarschijnlijke oorzaken van ongevallen zijn geïdentificeerd.

Net hier kan technologische vernieuwing bestaande veiligheidsplannen dan ook naar een hoger niveau tillen. Systemen die arbeiders kunnen waarschuwen voor mogelijke gevaren, de bedieners van zware machinerie een beter zicht kunnen geven op hun omgeving en deze gegevens voor latere analyse verzamelen zijn bijzonder effectief gebleken wat betreft het verbeteren van de veiligheid op de bouwplaats. Dit opnemen in toekomstige veiligheidsplannen kan van onschatbare waarde zijn bij het voorkomen van dodelijke ongevallen, ernstige letsels en bijna-ongevallen.

Meer bewustzijn rond veiligheid in de grond-, weg- en waterbouw

Bekijk deze sessie op aanvraag en kom alles te weten over hoe het vandaag gaat met gezondheid en veiligheid in de sector en welke oplossingen Hexagon aanbiedt om bestaande kwesties aan te pakken.

Nu bekijken

Technologie toevoegen aan het uniform

Hexagon's modulaire veiligheidsbewustzijnsoplossingen zijn gericht op het voorkomen van ongevallen en bijna-ongevallen tussen zware apparatuur en arbeiders. Het hoofddoel is altijd om incidenten op de bouwplaats te verminderen die niet alleen, en vooral, een enorme persoonlijke prijs hebben, maar waar ook de financiën en reputatie van een bedrijf onder te lijden hebben.

Ongevallen waarbij individuen en zware apparatuur betrokken zijn, vormen de grootste bedreiging voor arbeiders en kunnen verwoestende gevolgen hebben, ondanks de beste inspanningen van fabrikanten en veiligheidsmanagers. Apparatuur heeft op deze schaal onvermijdelijk een blinde vlek, en de beste manier om dit gevaar te vermijden is om te voorkomen dat mensen deze blinde vlekken überhaupt betreden.

Om het gevaar van blinde vlekken die tot dergelijke ongevallen kunnen leiden te bestrijden, bouwde Leica Geosystems, onderdeel van Hexagon, de Leica iCON PA10 uit. Dit is een realtime bewustzijnsoplossing die een sensortag op de kleding van arbeiders op de grond in verbinding stelt met ontvangers in alle machines en voertuigen op de bouwplaats. Dit dubbele systeem zorgt voor bewustzijn tussen machine en mens, met meldingen rechtstreeks aan de bedieners van de zware machinerie in de vorm van visuele en hoorbare waarschuwingen. Zo zijn zij op de hoogte van mogelijke risico's binnen een instelbare straal tot 50 meter ver.

Op grondniveau bevatten de kledingtags ook over een paniekknop die men kan indrukken als de drager zich in gevaar bevindt. Dit brengt alle machines binnen bereik op de hoogte dat er iets mis is en het normale werk moet stoppen. Het systeem kan ook zodanig worden geconfigureerd om verboden zones uit te tekenen op de bouwplaats. Machinisten krijgen een waarschuwing wanneer hun machine een te mijden zone nadert, omdat er zich, bijvoorbeeld, met zekerheid veel mensen zullen bevinden in die ruimte doorheen het bouwproject. Als bijkomende voorzorg kunnen fysieke obstakels op de bouwplaats (indien aanwezig), zoals putten of boomstammen, in het systeem worden geprogrammeerd. Zo is het personeel zich hiervan bewust en kunnen ze worden vermeden.

De gegevens inzetten voor veiligheid in de toekomst

Technologische vernieuwingen beperken direct gevaar niet alleen tot een minimum, ze kunnen managers ook helpen de veiligheid op de lange termijn te verbeteren door de gegevens van de kledingtags en op machines gemonteerde toestellen te verzamelen. Dit kan inzicht geven in incidenten die niet worden aangegeven, zoals bijna-ongevallen, en planners zo nog meer mogelijkheden bieden om hun veiligheidsplan te verbeteren, net als de veiligheidscultuur op hun bouwplaats.

Deze gegevens kunnen dankzij een registratiesysteem dat tot 70 uur aan beweging kan registreren – waarbij positie, snelheid, traject en alarmen worden vastgelegd – een waardevolle momentopname bieden van het werkgedrag en bovendien aangeven waar de meeste alarmen worden gegenereerd op een bouwplaats, wat dan weer kan leiden tot bijsturingen aan de procedures. Alles samen kan dit bedrijven helpen hun veiligheidsprocedures te evalueren en te verbeteren.

De voordelen van deze gegevensverzameling zijn niet alleen van fysieke, maar ook van psychologische aard. Weten dat deze informatie wordt verzameld, kan als gevolg hebben dat het personeel hun gedrag aanpast. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat bijna-ongevallen vaker worden aangegeven, omdat grondarbeiders ook weten dat de data hun aangifte zal staven. De volgende stap is dan om deze gegevens op te nemen in machinebesturingsystemen en webgebaseerde interfaces uit te bouwen voor een betere interactie van de gebruiker met de gegenereerde en verzamelde data. Dit kan gaan om het produceren van heatmaps van aangegeven incidenten om de kloof tussen verzamelde en gebruikte data verder te dichten.

Technologische oplossingen combineren voor de allerbeste resultaten

Veiligheidssystemen zijn doorgaans gebaseerd op sensoren of camera's. Meer en meer technologiebedrijven gaan echter verschillende systemen combineren en zien aanzienlijke voordelen.

Camera's worden dikwijls gebruikt op zware toestellen, aangezien ze meer zichtbaarheid rondom de machine bieden. Machinisten moeten echter wel de beelden bekijken, en de opnamekwaliteit is onderhevig aan licht- en weersomstandigheden. Sensorgebaseerde systemen kunnen dan weer automatisch personeel opvolgen en waarschuwen, zonder dat er fysiek moet worden ingegrepen. Ook kunnen ze in alle lichtomstandigheden blijven werken. Door technologieën te combineren kunnen we onze detectiecapaciteiten dus heel wat verbeteren. Zo kunnen we bijvoorbeeld naast een beeld van de omgeving van een machine ook nauwkeurige berekeningen aanbieden van afstand en snelheid van objecten in die omgeving. Dit is met name handig in gevaarlijkere situaties, zoals diepe uitgravingen waar de zichtbaarheid voelbaar lager is. Men kan een sensor aan een graafmachine bevestigen, zodat de machinist iedereen op de graafsite kan zien wanneer hij/zij aan het graven is.

Door partnerschappen aan te gaan met andere experts in veiligheidsoplossingen kunnen verschillende technologieën gaan samenwerken om de veiligheid te verhogen. Door bijvoorbeeld een waarschuwingssysteem te combineren met dubbele hoogtesensorbeperking, zwenkbeperkingssystemen en technologieën die hoogte en nominaal vermogen aangeven (RCI, rated capacity indication) kunnen we helpen vermijden dat een graafmachine meer gewicht omhoog brengt dan toegestaan door vereisten voor gezondheid en veiligheid of plaatselijke regelgeving.

Deze dubbele integratie legt een bijkomende laag veiligheid op het gebruikte waarschuwingssysteem. Wanneer een grondarbeider of voorwerp met tag zich binnen een vooraf ingestelde waarschuwingszone bevindt, wordt het relevante personeel op de hoogte gebracht en kunnen de zwenkbeperkingssystemen de betreffende machine proportioneel en autonoom vertragen en veilig stilleggen. Dit verlaagt het risico op een ongeval nog meer. Deze combinatie van technologieën betekent dat niet alleen de werknemers beter beschermd zijn, maar dat ook de zware machinerie zich meer 'bewust' is van zijn omgeving en dus beter in staat is om de belangrijkste uitdagingen rond veiligheid op een bouwplaats het hoofd te bieden. Met dergelijke autonome technologie is het cruciaal dat de machines zich zo bewust als mogelijk zijn van hun omgeving, zodat ze efficiënt en veilig kunnen worden ingezet.

Wat heeft de toekomst in petto voor veiligheid?

Gezien de snelheid waarmee we de technologie het afgelopen decennium hebben zien vooruitgaan, zullen de bestaande oplossingen om bouwplaatsen veiliger te maken zonder twijfel nog beter worden en zullen er ook nieuwe oplossingen de kop op blijven steken. Bedrijven werken nu al aan het opnemen van aangevulde realiteit (AR, augmented reality) in hun veiligheidsplannen. Ze willen dit zo doen dat het machinisten in staat stelt om door machines door te kunnen kijken en zo botsingen kunnen vermijden of verhinderen dat ze over voorwerpen rijden. Ook artificiële intelligentie (AI) zal een aanzienlijke rol spelen in het bevorderen van autonome tech-oplossingen, door bijvoorbeeld autonoom rijdende machines te versterken door betrouwbaardere reacties die niet moeten onderdoen voor die van mensen.

De mogelijkheden die technologische vernieuwing met zich meebrengt voor verbeterde veiligheid zijn haast niet te overzien. Van het introduceren van kledingtags over het combineren van technologische oplossingen tot het opkomende potentieel van AR en AI en het analyseren van de gegevens die voortkomen uit deze technologieën, technologie zal voor meer veiligheid zorgen door het bewustzijn en de reacties van het individu, de machines en de software te verbeteren. Veiligheid is de eerste prioriteit bij alle bouwprojecten, en het is cruciaal dat we de oorzaak van gevaren begrijpen als we de juiste oplossingen willen implementeren en het risico willen verlagen.

Het is daarom voor alle organisaties die hun veiligheidsplan willen aanscherpen essentieel om technologie in te zetten om zowel hun werknemers onmiddellijk te beschermen als om waardevolle data te verzamelen om in de toekomst het risicobeheer beter te kunnen plannen.

Brad Mullis

Brad Mullis is Product Manager bij Hexagon’s afdeling Machine Control. In deze functie is hij verantwoordelijk voor het stimuleren van de productontwikkeling voor het portfolio rond veiligheidsbewustzijn van Leica Geosystems. Hij voorziet de grond-, weg- en waterbouwsector van technologie die een actieve rol speelt in het verbeteren van de productviteit en het verlagen van risico's en incidenten. Mullis ging in 2018 bij Leica Geosystems, onderdeel van Hexagon, aan de slag als productspecialist en groeide in 2020 door tot productbeheer. In eerdere functies als contractbeheerder en terreinvertegenwoordig voor gerenommeerde Zuid-Afrikaanse bouwfirma's gespecialiseerd in respectievelijk stedelijke openbare werken, wegenaanleg, bulk grondwerk en diensten. Mullis is opgeleid en had als leerling een mentor in openbare bouwkunde en bouwbeheer bij Elco Asphalters, in combinatie met de Durban University of Technology in Zuid-Afrika.

BRAD VOLGEN OP LINKEDIN