Spotykamy się w połowie drogi

Wywiercenie 57-kilometrowego tunelu rozpoczynającego się po obu stronach góry i spotykającego się w środku z niewielkim odchyleniem było naprawdę trudnym zadaniem. Do pomyślnej realizacji projektu potrzebne były bardzo precyzyjne przyrządy pomiarowe.

Pomiar z dokładnością do milimetra
W miejscu budowy tunelu konsorcjum geodezyjne VI-GBT rozpoczęło pomiary w 1996 roku, kiedy to 20 lat temu rozpoczęto prace budowlane. Inżynierowie geodeci utworzyli podstawową sieć z 20 punktami referencyjnymi. Do tego zadania wykorzystali tachimetry, czyli optyczne urządzenia pomiarowe, oraz GPS, czyli rozwiązania nawigacji satelitarnej firmy Leica Geosystems, globalnej firmy o szwajcarskich korzeniach i prawie 200-letniej tradycji.

Wiercenie rozpoczęto nie tylko w Erstfeld (portal północny) i Bodio (portal południowy), ale także w trzech punktach pośrednich, w których kanały boczne łączyły się z głównym tunelem: Amsteg, Sedrun i Faido. W Sedrun (1,405 m wysokości), pionowy tunel o długości 800 m został wydrążony w dół do głównego tunelu, dzięki czemu pracownicy budowlani mogli z tego miejsca przebijać się zarówno na północ, jak i na południe.

Podczas budowy tunelu zadania pomiarowe musiały być powtarzane co 400 metrów (437,4 jardów). Aby upewnić się, że tunel jest dokładnie na kursie, geodeci musieli sprawdzać współrzędne punktów odniesienia. Ponadto, dokładna wysokość musiała zostać zmierzona za pomocą niwelatorów - również firmy Leica Geosystems.

„Kiedy 15 października 2010 r. przebiliśmy się przez środek tunelu, dwie sekcje tunelu spotkały się z odchyleniem wynoszącym zaledwie 8 centymetrów lub 3,1 cala, podczas gdy tolerowane byłoby 25 centymetrów lub 9,8 cala” - powiedział Ivo Schaetti, inżynier geodezji z VI-GBT. Wyjaśnia on, że pomiary tuneli są bardzo wymagające ze względu na zmiany temperatury, wilgotność i zapylenie. „Na szczęście zawsze mogliśmy polegać na dokładności rozwiązań geodezyjnych Leica Geosystems” - dodaje Schaetti. „Są one bardzo precyzyjne. Można zmierzyć odległość 400 metrów z dokładnością mniejszą niż milimetr lub 0,03 cala”.

Monitorowanie zapór nad tunelem
Przez cały okres budowy monitorowania wymagało otoczenie trzech sztucznych jezior nad tunelem: Curnera, Nalps i St. Maria. Istniało niewielkie prawdopodobieństwo, że budowa tunelu - 1,4 kilometra pod jeziorami - wpłynie na stabilność ich zapór. Monitoring został również przeprowadzony za pomocą instrumentów Leica Geosystems. W pełni zautomatyzowane urządzenia monitorowały zapory przez cały okres budowy tunelu od 2000 do 2015 roku.

„Nasze tachimetry monitorowały najmniejsze ruchy pryzmatów zamontowanych w pobliżu zapór” - mówi Falko Henning, menedżer produktu Leica Geosystems. „Na szczęście nie wystąpiły żadne nietypowe ruchy”. Podczas budowy nie wystąpiły żadne poważne opóźnienia, a tunel zostanie oddany do użytku zgodnie z planem.

Szwajcarska tradycja
Leica Geosystems ma bogatą historię w Szwajcarii. Od początków firmy Kern & Company założonej w 1819 roku w Aarau, dziś lider branży technologii pomiarowych działa na całym świecie, obsługując klientów w wielu segmentach, w tym w inżynierii, budownictwie i górnictwie. 

„Patrząc wstecz na prawie 200-letnią tradycję, jesteśmy zaszczyceni, że po raz kolejny możemy wziąć udział w ważnym kamieniu milowym w historii Szwajcarii, dostarczając zasoby geodezyjne i monitorujące do pomyślnego otwarcia tunelu Gotthard Base Tunnel” - powiedział Juergen Dold, dyrektor generalny Leica Geosystems. „Dzięki zaangażowaniu w szwajcarską jakość i globalną perspektywę, będziemy nadal wprowadzać innowacje i wspierać profesjonalistów na całym świecie w osiąganiu takich wyczynów inżynieryjnych jak ten tunel”.